همه چیز درباره مراکز داده (Data Center)
مراکز داده، به مکانهایی گفته میشود که برای محلگذاری تجهیزات الکترونیکی نظیر سرورها، روترها، سوئیچها و سایر تجهیزات شبکه طراحی شدهاند. این مراکز به عنوان مکانی جهت نگهداری و مدیریت اطلاعات و دادههای مختلف در یک سازمان استفاده میشوند و در سیستمهایی با حجم بالا از داده مثل بانکها، شرکتهای بزرگ فناوری و سازمانهای حکومتی بهکار میروند.
قبل از همه چیز میبایستی در نظر داشت که پیاده سازی یک مرکز داده نیاز به زمان و تخصص دارد. متخصصین برتر طراحی و پیاده سازی مرکز داده حداقل دارای 10 تا 20 سال تجربه فعالیت در این زمینه را دارند. در این مقاله یاد میگیریم که نیاز ها و روش های طراحی و نگهداری از یک مرکز داده به چه شکل میباشند.
اگر جزوه فعالان این عرصه باشید قطعا با اصطلاحات High-Availability و Business Continuity آشنا هستید و میدانید که یک مرکز داده میبایستی در همه آن در دسترس باشد. از این رو اصطلاحاتی که بالا گفتیم جزوه روش های هستند که به ما در دردسترس بودن مرکز داده کمک شایانی میکنند.
اجزای مراکز داده شامل تاسیسات فیزیکی (مثل سیستم خنک کننده، سیستم برق و نورپردازی)، تجهیزات شبکه (مثل سرورها، روترها و سوئیچها) و نرمافزارهای مدیریتی هستند. در این مراکز، باید به عواملی همچون امنیت، پشتیبانی و ظرفیت توجه خاصی داشته باشیم تا بتوانیم از سرویس دهی بهتری برخوردار شویم.
مرکز داده یا DataCenter چیست؟
آشنایی با مراکز داده Data Center و اجزای آن
مرکز داده به طور ساده به مکان های گفته میشود که دارای تجهیزات متعدد و مشترکی میباشد که نیاز سازمان ها را برای اهدافی مانند نگهداری اطلاعات، پردازش و انتشار اطلاعات برطرف میسازد.
مرکز داده از آنجا که جزوه دارایی های مهم یک سازمان میباشد و مباحث مختلف و با اهمیتی را برعهده دارد از اهمیت بالایی برخوردار میباشد و میبایست در تداوم فعالیت آن بسیار کوشا بود.
استاندارد High-Availability چیست؟
High-Availability به دردسترس بودن سیستم ها و سرورها در همه زمان بدون خارج شدن آن از مدار گفته میشود.
به این صورت که فرض کنید شما برای نگهداری اطلاعاتتان به جای یک سرور از 5 سرور استفاده کنید ولی انگار که دارید از یک سرور استفاده میکنید. همچنین درصورتی که سرور اول به هر دلیلی(مثلا با موشک بزننش :))) ) از دسترس خارج شود سرور های دیگر جایگزین میشوند با همان اطلاعات و همان خدمات.
انواع مرکز داده کدامند؟
مراکز داده انواع مختلفی دارد و متعددترین طبقه بندی آنها براساس این میباشد که آن مرکز داده متعلق به یک سازمان است یا چند سازمان. یا معیار های دیگری همچون روش کار و فناوری هایی که استفاده میکنند که در اینجا چهار نوع از انواع مراکز داده شرح داده شده است:
اولین نوع: Enterprise DataCenter
مراکز داده ایی که با عنوان Enterprise DataCenter شناخته میشوند متعلق به یک سازمان هستند و توسط یک سازمان طراحی و پیاده سازی شده اند که کاربران آن بتوانند به آن دسترسی داشته باشند.
پیش نیاز پیاده سازی این مراکز داده داشتن تکنسین های حرفه ایی و مجرب در این زمینه، داشتن تجهیزات کافی شبکه و داشتن زیرساخت مناسب به منظور نگهداری از آن میباشد.
نوع دوم: Managed Service DataCenter
این مراکز داده اغلب توسط یک شخص ثالث ایجاد میشوند (برای مثال Service Provider ها و سازمان های فعال در این عرصه) و توسط یک سازمان مدیریت میشوند.
این نوع مراکز داده معمولا توسط سازمان ها خریداری و اجاره میشوند. برای پیاده سازی مراکز داده این چنینی میبایست به اماکن و سرویس دهنده های که در راستای ارائه خدمات این چنینی هستند مراجعه کنید.
نوع سوم: Hosting DataCenter
این نوع مراکز داده نیز شبیه به Manged Service DataCenter ها هستند و فرقی باهم ندارند و هر دو در یک راستا فعالیت میکنند. پیش نیاز پیاده سازی این مراکز داده نیز به شکل نوع دوم میباشد.
نوع چهارم: Co-Location DataCenter
این نوع مراکز داده که به مراکز اشتراک فضا نیز معروف هستند وظیفه ارائه تجهیزات و فضا و پهنای باند را به کاربران خود دارند و سرور ها و روتر ها و تجهیزات دیگری که به کاربران ارائه میدهند در یک مرکز داده مجزا قرار دارند.
پیش نیاز طراحی و پیاده سازی این مراکز داده علاوه بر نیاز داشتن به یک زیرساخت مناسب برای نگهداری از تجهیزات میبایستی از افراد و تکنیسین های فعال در این زمینه استفاده کرد و تجهیزات مختلف و مورد نیاز را خریداری کرد.
نوع پنجم: Cloud DataCenter
این مراکز داده به صورت رایانش های ابری توسط شرکت ها و سازمان های ارائه داده به کاربران داده میشوند این شرکت ها عبارتند از:
- Amazon Web Service
- Microsoft Azure
- IBM Cloud
- Arvan Cloud
استاندارد TIA 942 چیست؟
استاندارد TIA 942 استانداردی است که توسط گروه TIA که یک گروه در زمینه ارتباطات و صنایع هستند ارائه شده است که نحوه طراحی یک مرکز داده را بیان کند. استاندارد TIA 942 سازگار با کابل های مسی و فیبری نوری است.
طبق این استاندارد برای پیاده سازی یک مرکز داده به پیش نیاز های زیر احتیاج داریم:
- داشتن معمار و تکنسین شبکه های کامپیوتری
- طراحی الکتریکی
- کنترل سطح دسترسی و امنیت شبکه
- سیستم های ذخیره سازی و گرفتن نسخه های پشتیبان و بایگانی آنها
- کنترل محیطی
- توزیع محتوا
- میزبان وب
- میزبانی نرم افزار
- محافظت دربرابر خطرات فیزیکی و طبیعی همچون سیل،آتش سوزی و زلزله
- مدیریت قدرت مرکز داده
استفاده از استاندارد TIA 943 مزایا بسیار زیادی دارند که میتوان به مزایایی همچون محافظت از خطرات و رخداد های طبیعی و فیزیکی، قابلیت اطمینان به مرکز داده، توسعه و مقایس پذیری در بلند مدت اشاره کرد.
چگونه مرکز داده را سالم نگه داریم؟
امروزه در سازمان ها و مراکز داده مدرن نگهداری از مراکز داده و سالم نگه داشتن آنها جزوه مهم ترین مسائل یک سازمان است.
از این رو سازمان ها روی به مباحثی میآورند که مرکز داده خود را سالم نگه دارند از جمله این مباحث عبارتند از؛ استفاده از استاندارد های بهره وری انرژی، داشتن استراتژی و قدرت ابتکار، استفاده از سیستم های خنک کننده و داشتن زیرساختی ماژولار و از پیش برنامه ریزی شده از جمله این مباحث هستند.
درکل هدف ما از طراحی یک مرکز داده استفاده و بهره وری بالا از منابع، کاهش هزینه ها و بهبود فروش و اثرات زیست محیطی میباشد. برای اینکار روش های نیز ارائه شده است که این روش ها عبارتند از:
روش Performance: اهمیت قدرتمند بودن یک مرکز داده زمانی کم اهمیت میشود که سازمان ها و صاحبان مراکز داده به تکنولوژی های جدید و مدرن تری همچون مجازی سازی تجهیزات روی میآورند.
هدف اصلی یک مرکز داده نه تنها افزایش دردسترس پذیری بالا و داشتن تجهیزات لازم است بلکه مباحثی که ما انجام میدهیم تاثیر مستقیمی بر روی مراکز داده دارد.
روش Modularity and Time: در مراکز داده دراکثر مواقع میبایست با تقاضا مشتریان و افراد سازمان پیش رفت، از این رو مراکز داده به گونه ایی باید طراحی شوند که سازگار با هرنوع تجهیز جدیدی که به آنها اضافه میشود باشند.
روش Space: زیرساخت مرکز داده درحین اندازه گیری راحت آن در طراحی میبایستی به شکلی طراحی شود که توانایی و امکان مقایس پذیری و توسعه پذیری آن در بلند مدت وجود داشته باشد.
خرید تجهیزات گران قیمت و پر کردن مراکز داده بدون هیچ برنامه ریزی در آینده و حال میتواند مشکلات متعددی را به بار آورد.
روش Experience: یکی از مهم ترین مباحثی در پیش روی شما برای طراحی یک مرکز داده انتخاب شریک ویا یک همکار مناسب میباشد که در روند افزایش رونق مرکز داده نقش مهمی را ایفا کند.
روش Sustainability: در این روش می بایستی تمامی عوامل مورد نیاز برای پایداری مرکز داده از لحاظ مختلف از جمله زیست محیطی را درنظر گرفت.
در دسترس بودن 100% تجهیزات
قبل از اینکه دنبال راهکار های برای در دسترس بودن 100% تجهیزات باشیم ابتدا میبایستی عواملی که موجب از دسترس خارج شدن یک سرور یا سیستم میشوند را بررسی کنیم؛ از جمله این عوامل عبارتند از:
- قطعی برق
- خرابی تجهیزات
- حملات سایبری
- خطای انسانی
- فاجعه طبیعی(آتش سوزی، سیل،زلزله)
در ویدیو زیر شما را با دیتاسنترهای بزرگ گوگل آشنا میکنیم.
استفاده صحیح و مدیریت مناسب یک مرکز داده، میتواند بهعنوان یک عامل مؤثر در کاهش هزینههای شرکت و افزایش سودآوری آنها باشد. همچنین، ایجاد یک مرکز داده با توجه به نیازهای سازمان، میتواند بهبود امنیت و کاهش خطرات مختلفی مانند قطعی شبکه یا محتملتر شدن حملات سایبری را به دنبال داشته باشد.